Πρόπολη, «ΠΡΟ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ» (των μελισσών). Εμπεριέχει εξ’ ορισμού την άμυνα, την αντιμετώπιση του κινδύνου, την αναχαίτιση του εχθρού και γενικά την οχύρωση.

Οι μέλισσες παράγουν την πρόπολη, ξεκινώντας από φυτικές ρητίνες που εκκρίνονται από τους οφθαλμούς των φυτών και από το φλοιό ορισμένων δέντρων (π.χ. λεύκες).

Οι συλλέκτριες αποσπούν μικρά κομμάτια ρητινωδών εκκρίσεων με τα σαγόνια τους και στη συνέχεια τα μεταφέρουν στην κυψέλη με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που μεταφέρουν και τη γύρη, στα «βαλιτσάκια» που έχουν στο τρίτο ζεύγος ποδιών. Εκεί παραλαμβάνουν το φορτίο οι νεαρές οικιακές μέλισσες και προσθέτουν το κερί και τις εκκρίσεις τους ώστε να παραχθεί αυτό το θαυμάσιο υλικό, η πρόπολη. Δεν αποθηκεύεται αλλά χρησιμοποιείται απευθείας για τις ανάγκες της κυψέλης.

Οι μέλισσες με τη βοήθεια της πρόπολης αυξομειώνουν το μέγεθος της εισόδου της κυψέλης ανάλογα με τις ανάγκες του σμήνους. Το καλοκαίρι την αφαιρούν ώστε να δροσίζονται καλύτερα, ενώ τον χειμώνα σφραγίζουν την είσοδο με πρόπολη ώστε να περνάει όσο το δυνατόν λιγότερο ψύχος. Διάφορα ραγίσματα και τρύπες της κυψέλης, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, καλύπτονται με πρόπολη. Επιπλέον, όταν κάποιος εχθρός των μελισσών (ποντίκι, φίδι) θανατώνεται εντός της κυψέλης, και δε μεταφέρεται εκτός λόγω βάρους, τότε ταριχεύεται με πρόπολη και σταματάει η ανάπτυξη μικροβίων και δυσοσμίας. Επιχρίουν τα κελιά των κηρυθρών μετά την εκκόλαψη των μελισσών για να τα αποστειρώσουν ώστε να είναι έτοιμα για να ξαναγεννήσει η βασίλισσα μέσα τους. Η μέλισσα αλείφει το σώμα της με αυτήν την ουσία, για να προστατευθεί από τους φυσικούς της εχθρούς και ενισχύει γενικά το ανοσοποιητικό της σύστημα. Η πρόπολη είναι απαραίτητο συστατικό για τη διαιώνιση του είδους των μελισσών.

Ο ανθρώπινος οργανισμός θωρακίζεται απλά καταναλώνοντας πρόπολη. Τα πολλά φλαβονοειδή και οι συγκεντρώσεις σε αρωματικά μόρια είναι η αρχή της αντιβακτηριακής δράσης που είναι ισοδύναμη με τα αντιβιοτικά. Η πρόπολη αποτελεί μια πραγματική παρεμπόδιση για τη σήψη. Έχει τοπικά αναισθητικά χαρακτηριστικά χάρη στα αιθέρια έλαια τα οποία σύμφωνα με ορισμένες μελέτες είναι 3 φορές ισχυρότερα από τα αναισθητικά. Επουλώνει τις πληγές και βοηθάει στην ανάπλαση των ιστών σε εγκαύματα β’ βαθμού, εκζέματος κλπ. Η πρόπολη είναι αποτελεσματική στην υγιεινή της στοματικής κοιλότητας με τη μορφή διαλυμάτων. Βοηθάει στη θεραπεία κρυολογημάτων, πονόλαιμου, χρόνιων φαρυγγίτιδων, άφθων, γαστρεντερίτιδας, κολίτιδας. Όλοι οι τύποι της πρόπολης έχουν την ιδιότητα να ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Συλλέγεται σχεδόν όλη τη διάρκεια του έτους αλλά κυρίως τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες. Τοποθετούνται ειδικές σήτες πάνω στα πλαίσια στο εσωτερικό της κυψέλης και εκεί οι μέλισσες αρχίζουν να προπολιάζουν τις μικρές τρύπες της σήτας. Έπειτα ο μελισσοκόμος καταψύχει τις προπολοπαγίδες με αποτέλεσμα η πρόπολη να θρυμματίζεται και να συσκευάζεται.

Υπάρχουν πάρα πολλά σκευάσματα με συστατικό τους την πρόπολη αλλά δύο είναι οι τρόποι που γίνεται πιο άμεση η κατανάλωση της. Ο πρώτος τρόπος είναι το μάσημα της πρόπολης που αφήνει ένα ευχάριστο κάψιμο στη στοματική κοιλότητα και ο δεύτερος τρόπος είναι η κατάποση βάμματος πρόπολης (πρόπολη διαλυμένη σε απόσταγμα τσίπουρου) ή το άπλωμά του σε σημεία του σώματος.

Η πρόπολη είναι αυτό που κρατάει τις μέλισσες υγιείς και δυνατές ώστε να μπορούν να συλλέγουν μέλι, γύρη και φυσικά να τελούν το έργο της επικονίασης. Πρόκειται για το φυσικό αντιβιοτικό και αντισηπτικό της κυψέλης, ένα πραγματικό δώρο της φύσης. Απώτερος στόχος των ελλήνων μελισσοκόμων και επιστημόνων είναι κάποια στιγμή να στρέψουμε το βλέμμα μας στα φυσικά βάλσαμα και να απεξαρτηθούμε από την αυξανόμενη χρήση φαρμάκων για οποιαδήποτε αδιαθεσία νιώθουμε. Καταναλώνοντας τα παράγωγα της κυψέλης, θωρακίζουμε τον οργανισμό μας, την ελληνική φύση και την ελληνική μέλισσα.

(Πηγή: επιστημονικό κέντρο μελισσοθεραπείας ekem.org.gr)